Kościół

 Według badań historyków świątynia kromołowska powstała na przełomie XII oraz XIII wieku ale najbardziej wiarygodny, bo zawarty w wykazie świętopietrza jest zapis o kościele i parafii odnaleziony nieco później, bo pod datą z lat 1325–1327.

Pierwszy kościół drewniany spalony prawdopodobnie przez Tatarów został odbudowany jako murowany. Kilkakrotnie rozbudowywany zmieniał na przestrzeni wieków kształt architektoniczny.
Dzisiejszy kościół parafialny pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa Wyznawcy jest murowany, jednonawowy z prezbiterium zakończonym trójboczną absydą. Współczesny wygląd zawdzięcza w przeważającej części przebudowie, której dokonano w XVI wieku.
Wnikliwa analiza wyglądu najstarszych części kościoła – zakrystii i prezbiterium pozwala dostrzec kilka podstawowych, charakterystycznych cech dla pierwszych stylów budownictwa średniowiecznego – romańskiego i gotyckiego. O romańskim stylu tych części kościoła mówią takie elementy jak niezwykle grube ściany, prezbiterium o kształcie nieregularnego sześciokąta i płaski nad nim strop. Kwadratowa zakrystia i krzyżowe sklepienie w niej potwierdza również przyjęte założenie, że jest to styl romański.
Również i inne zachowane elementy architektoniczne kościoła – ostrołukowa arkada oddzielająca prezbiterium od nawy głównej i trójboczna absyda dają wiadomości o czasokresie ich budowy. Są one bowiem doskonałym przykładem sztuki budowlanej w stylu gotyckim.